مزیت های استفاده از طوفان فکری گروهی

در کنار طوفان فکری فردی، طوفان دیگری به نام طوفان فکری گروهی وجود دارد که در آن از قوه تخیل همه اعضای تیم و گروه و انبوه تجربه ها استفاده میشود و میتوان بهره برد.

شرایطی را تصور کنید که یکی از اعضای تیم در ایده ای به بن بست میرسد!

افراد حاضر در تیم میتوانند خلاقیت به خرج دهند و تجربه های خود را بازگو کنند و در نتیجه به توسعه ی ایده فرد اول کمک کنند.

در طوفان فکری گروهی می‌شود ایده‌ها را بیش‌تر و بهتر از طوفان فکریِ فردی بسط داد.

یکی از مزیت های طوفان فکری گروهی این است که همه ی اعضا احساس میکنند در رسیدن به راه حل نقشی ایفا کرده اند و  به یاد می آورند که بقیه هم ایده های بدیعی برای عرضه دارند.

زمانی که به صورت دسته جمعی ایده میدهید باعث میشود به تک تک تان خوش بگذرد و این اولین قدم برای یک اتفاق بزرگ مانند تیم سازی است!

اما مانند هر موضوعی دیگر، طوفان فکری گروهی هم دارای مخاطره هایی می باشد.

مثلا ممکن است پیشنهاد های غیرعادی در وهله اول بی ارزش بنظر برسند.

در اینجاست که باید جلسات را با دقت مدیریت کنید تا اعضای تیم این ایده‌ها را خرد و خمیر نکنند و باعث خشک شدن خلاقیت جمع نشوند.

بهتر است اعضای تیم در حوزه های مختلف تخصص داشته باشند که تلاقی تجربه های مختلف و گوناگون خلاقیت جلسات را بیشتر خواهد کرد.

اما نباید گروه خود را خیلی بزرگ و وسیع کنید! با یک گروه پنج تا هفت نفره میتوان یک تیم موفق را تشکیل داد و بهترین نتیجه ها را از آن کسب کرد.

نحوه استفاده

بهترین نتایج را زمانی بدست خواهید آورد که از ترکیب طوفان های فکری گروهی و انفرادی استفاده کنید و به قوانین زیر پایدار باشید.

به این ترتیب شرایطی فراهم می‌کنید که همه بتوانند بدون مزاحمت بر مسئله تمرکز کنند و در عین حال تعداد ایده‌های تولیدی به بیش‌ترین حد می‌رسد. علاوه بر این، آن حس خوب صمیمیت بین اعضای تیم که در کنار یک جلسه‌ی موفق طوفان فکری می‌آید هم به شما دست خواهد داد!

برای اینکه بتوانید یک جلسه ی طوفان فکری گروهی را مفید و نتیجه بخش اجرا نمایید، از مراحل زیر استفاده کنید و با این مراحل جلو روید.

مرحله اول: آماده سازی گروه

سعی کنید یک فضای آرام و مطبوع برای جلسه تان فراهم کنید.

نور اتاق را چک کنید و ابزارها و منابع لازم را آماده نمایید و مقداری خوراکی و نوشیدنی نیز برای تجدید قوا فراهم کنید.

بررسی کنید تیم تان برای طوفان فکری و حل مسئله شما تا چه حد نیازمند اطلاعات و آماده‌سازی است؟

به یاد داشته باشید که اماده سازی اهمیت دارد. اما اگر در آن افراط کنید ممکن است طبیعت آزاد و بی‌قید طوفان فکری را در بند کند یا حتی به کلی آن را نابود سازد.

چه افرادی در جلسه طوفان فکری شما حضور خواهند داشت؟

گروهی که همه اعضای آن شبیه هم باشند و یک نوع تفکر را داشته باشند، نمیتوانند خیلی خلاقانه عمل کنند.

اما در عوض تیمی که اعضای متنوع و متفاوت داشته باشد میتوانند جلسه ای خلاقانه اجرا کنند.

تلاش کنید از تمام حوزه های کاری در تیم خود عضو داشته باشید و از اشخاص با شیوه های فکری متنوع دعوت کنید.

قبل از شروع جلسه، زمانی که همه یک جا جمع شده اند، یک نفر را به عنوان مسئول ثبت ایده هایی که مطرح خواهد شد انتخاب کنید.

نیازی نیست این فرد سرپرست تیم باشد، زیرا که سخت میشود هم جلسه را ثبت کرد و هم در آن مشارکت داشت.

یادداشت ها و اطلاعات لازم را در جایی قرار دهید که در دیدرس همه اعضای تیم باشد. مثلا روی وایت برد…

همچنین میتوانید از یک لپ تاپ و پروژکتور نیز استفاده کنید.

باید سعی کنید در ابتدا یخ جمع را باز کنید، زیرا همه ی اعضای تیم شما عادت به کار کردن با یکدیگر را ندارند. پس این وظیفه شماست که جمع را با هم آشنا کنید.

مرحله دوم: ارائه مسئله

مشکلات را بصورت واضح و آشکار توصیف کنید. هر معیاری که راه حل مورد نظر باید داشته باشد را برای جمع توضیح دهید. برای اعضا به صورت دقیق مشخص کنید که هدف از جلسه ارائه ایده های زیاد است.

در آغاز جلسه، زمان زیادی در اختیار حاضرین قرار دهید تا در سکوت و آرامش تمام ایده هایی که به ذهنشان میرسد را روی کاغذ بیاورند.

در مرحله بعد از آنها بخواهید ایده های خود را با دیگران در میان بگذارند و حواستان باشد که همه فرصت های برابر برای مشارکت داشته باشند.

مرحله سوم: هدایت کردن بحث

زمانی که تک تک اعضا ایده های خود را بیان کردند، نوبت به بحث های گروهی میرسد که ایده های مختلف را سر و سامان دهید و از آنها ایده های جدید و نو خلق کنید.

پیدا کردن راه حل های جدید بر پایه ی راه حل های دیگران یکی از ارزشمندترین جنبه های طوفان فکری گروهی است.

همه ی اعضای گروه را به مشارکت در بحث تشویق کنید! حتی آن دسته از افرادی که شخصیت های ساکت و آرامی دارند.

اما نباید به هیچکس اجازه انتقاد از ایده ها را بدهید.

اگر خودتان که نقش تسهیل گر در گروه را دارید، ایده ای به ذهنتان رسید آن را با دیگر اعضا در میان بگذارید.

اما باید بیشتر وقت و انرژی خود را برای حمایت از نیم و هدایت بحث مصرف کنید.

باید توانایی و قدرت داشته باشید و زمانی که اعضای تیم از بحث اصلی فاصله گرفتند آنها را به بحث اصلی برگردانید و تمرکزشان را بالا ببرید.

در عین اینکه بحث را هدایت میکنید باید مراقب باشید که زیاد رئیس بازی درنیاورید و اجازه دهید همه ی تیم از طوفان فکری لذت ببرند.

از خلاقیت ها استقبال کنید و تیم را ترغیب به دادن ایده های جدید کنید.

بدون آنکه به این فکر کنید آیا این ایده عملی میشود یا خیر!

از آزمایش‌های فکری مثل تحریک (ارائه ایده‌های مسخره و نشدنی و بعد تبدیل آنها به ایده‌های قابل انجام) یا داده تصادفی (استفاده از اجسام، کلمه‌ها یا عبارات تصادفی و پیدا کردن ربطی بین آن و موضوع مورد بررسی) بهره ببرید تا ایده‌های غیرمنتظره‌ای خلق کنید.

یک سلسله از افکار را زیادی دنبال نکنید.

مطمئن شوید که مقدار خوبی از ایده‌های متنوع پیدا کرده‌اید و بعد هر ایده را به تفصیل وارسی کنید. اگر کسی از بین اعضا نیاز داشت تا از بحث کناره بگیرد و خودش به تنهایی روی ایده‌ای کار کند، به او اجازه این کار را بدهید. سرانجام اینکه اگر جلسه طولانی است، حتما وقفه‌های زیادی برای استراحت بدهید تا اعضا انرژی برای تمرکز کردن داشته باشند.

یک قدم فراتر برای بهبود طوفان فکری

اگر نمیتوانید موفق به بدست آوردن ایده های با کیفیت شوید، روش های زیر را امتحان کنید:

تکنیک نردبان: در این روش افراد یکی یکی به تیم اضافه می‌شوند و به این ترتیب مشارکت اعضای ساکت بالاتر می‌رود.

ذهن‌نویسی: یک تکنیک نوشتاری که برای تشویق همه‌ی افراد به تولید و پرورش ایده‌ها به درد می‌خورد.

طوفان فکری آنلاین: نوعی متد الکترونیک برای طوفان فکری که در آن از متنی ذخیره شده بر یک سرور مرکزی یا فضای ابری(Cloud) استفاده می‌شود.

روش یادداشت‌نویسی کرافورد: با این تکنیک می‌توانید ایده‌های همه‌ی اعضا را بگیرید و میزان محبوبیت هر ایده را هم بسنجید.

این تکنیک‌ها هم مختص موقعیت‌های به‌خصوص هستند:

طوفان فکری معکوس: از این روش برای بهبود محصول یا خدمات استفاده می‌شود.

ستاره افشانی: کمک می‌کند تا برای سنجش یک طرح پیشنهادی، سؤال‌های لازم را استخراج کنید.

روش چارِت: این متد برای طوفان فکری گروه‌های بزرگ مناسب است (معمولا هرچه اعضای گروه از ده – دوازده نفر بیش‌تر می‌شود، طوفان فکری به شکل متداول هم بی‌فایده‌تر و بی‌نتیجه‌تر می‌گردد)

طوفان فکری چرخشی: برای اینکه ایده‌های افراد تحت تأثیر نظرات دیگر اعضا نباشد، می‌توان از این روش استفاده کرد.

طوفان نقش‌ها: در این روش، اعضای تیم تشویق می‌شوند که نقش افراد دیگر را بازی کنند. به این ترتیب کم‌تر بازداری می‌کنند و کم‌تر جلوی ایده‌های خودشان را می‌گیرند.